اندازه گیری و مقایسه غلظت فلزات سنگین کادمیوم ، نیکل و روی در بافت خوراکی عضله اردک ماهی(Esox lucius) تالاب انزلی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

چکیده

 



اردک ماهی(Esox lucius) یکی از گونه های بومی تالاب انزلی است و به علت گوشت مطبوعی که دارد از دیرباز مورد توجه مردم قرار گرفته است. این مطالعه به منظور بررسی میزان تجمع و مقایسه غلظت مواد آلاینده فلزات سنگین کادمیوم، نیکل و روی دربافت خوراکی عضله اردک ماهی در سه ایستگاه (غرب، مرکزی، شرق ) از تالاب انزلی در سال 1391 صورت پذیرفت .دراین تحقیق بصورت تصادفی از هر ایستگاه 10 نمونه ماهی در اوزان استاندارد به روش صید با تور گوشگیر صید شد . اندازه گیری غلظت عناصر سنگین با کمک دستگاه جذب اتمی شعله انجام شد. نتایج این تحقیق نشان داد میانگین غلظت فلز کادمیوم در اردک ماهی تالاب غرب برابر 05/ 0 و در تالاب شرق و تالاب مرکزی09/ 0 میکروگرم در گرم وزن خشک و میانگین غلظت فلز نیکل در اردک ماهی تالاب غرب، مرکزی ، شرق به ترتیب 44/ 0 ،37/ 0 ،22/ 0 میکروگرم در گرم وزن خشک و میانگین غلظت فلز روی در اردک ماهی تالاب غرب، مرکزی، تالاب شرق به ترتیب 28 ، 55/ 25 ، 55/ 13میکروگرم در گرم وزن خشک مشاهده شد.. در این مطالعه غلظت کادمیوم ، نیکل و روی در بافت عضله اردک ماهی بین ایستگاههای مورد مطالعه اختلاف معنی داری نداشت (05/ 0< P). میزان کادمیوم، نیکل و روی با استانداردهای غذا و داروی آمریکا(FDA) و سازمان بهداشت جهانی (WHO) مقایسه شد . نتایج بدست آمده نشان می دهد که میزان سمیت نیکل در نمونه تالاب غرب بیشتر و در نمونه تالاب مرکزی نزدیک حد مجاز در مقایسه با استانداردWHO می باشد که این میتواند یک هشدار برای تهدید سلامتی مصرف این ماهی در گروه های آسیب پذیر جامعه باشد. 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Heavy metals (Cd, Ni and Zn) concentrations in the edible muscle tissue of Pike perch (Esox lucius) from Anzali Wetland

نویسندگان [English]

  • Mina Ahmadi
  • Aliasghar Khanipour
  • Seyed Javad Abolghasemi
چکیده [English]

Pike (Esox lucius) is a native species in Anzali Wetland and has been considered for its flesh. This study was carried out to compare the rate of accumulation and concentration of heavy metals such as cadmium, nickel and zinc in edible muscle tissue of pike at three stations (west, center and east) of Anzali wetland in 2012.Ten fishes were randomly caught by gillnet from different stations in standard weights. After removal of the tissue samples, for chemical digestion through mixed acid digestion (HNO3/HClO4) was performed on samples. Heavy metal concentrations were measured using flame atomic absorption spectrophotometer. The average concentration of cadmium in pike in western station was 0.05 and in eastern and central part of wetland was 0.09 (mg/g dry weight), Mean concentrations of nickel metal in west, center and east, were 0.44, 0.37 and 0.22 (mg/g dry weight), Average concentrations of zinc in western, central and eastern part of wetland were 28, 25.55 and 13.55 (mg/g dry weight) respectively. In this study, concentrations of cadmium, nickel and zinc in edible muscle tissue of pike did not show significant differences between stations (P>0.05). The cadmium, nickel and zinc standards in American Food and Drug Administration (FDA), World Health Organization (WHO) were compared. The results showed that toxicity of nickel in samples of central was near but in western part was more than the permissible limit compared with the standard WHO=0.38, therefore consumption of this fish could be a warning of a threat to the health of these fish in vulnerable groups of society.

کلیدواژه‌ها [English]

  • CD
  • Zn
  • Ni
  • pike
  • Anzali Wetland
  • Edible tissue
الصاق، ا.، 1389، تعیین برخی فلزات سنگین در عضلات ماهی سفید و کپور معمولی جنوب مرکزی دریای خزر. نشریه دامپزشکی، شماره 89.
ابراهیمی سیریزی ،ز. و ساکی زاده.م.1391. بررسی فلزات سنگین کادمیوم، سرب، مس و روی دربافت عضله اردکی ماهی تالاب بین المللی انزلی،انباشتگی وارزیابی خطرات. مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران. دوره بیست و دوم شماره 87.
اسماعیلی ساری، ع.، 1381 ، .آلایند ها، بهداشت و استاندارد در محیط زیست .انتشارات نقش مهر.
اشجع اردلان، آ.، سهرابی، م.، میرحیدری، س. و عبداله بیگی، ع.، 1388.بررسی میزان جیوه، سرب، روی و مس در بافت عضله و کبد ماهی سوف حاجی طرخان در دو ناحیه آبکنار و شیجان از تالاب انزلی در فصل بهار. پژوهش های مجله علوم و فنون دریایی.
بندانی،غ.، رستمی، ح، و یلقی، س، 1389. سطح فلزات سنگین (سرب، کادمیوم، کروم و روی) در بافت عضله و کبد ماهی کپور(Cyprinus carpio L.,1758) سواحل استان گلستان. مجله علمی شیلات ایران سال نوزدهم / شماره 4.
پناهنده،م.، منصوری، ن.، خراسانی، ن.، کرباسی، ع. و ریاضی. ب.، 1391. تخمین مواجهه و خطر بالقوه ناشی از مصرف اردک ماهی
 (Esox lucius) ، شاه کولی  (Chaleaiburnus chaleoide) و کپور محلی (Cyprinus carpio)  حاوی سه فلز سرب، کادمیوم و کروم در بومیان حاشیه تالاب انزلی. فصلنامه علمی پژوهشی اکوبیولوژی تالاب- دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز. 90-83 ، (5)16.
حسن پور، م.، رجایی، ق.، کریمی، م.، فردوسیان، ف. و مقصود لو راد، ر.، 1393. تعیین غلظت و ارزیابی خطر غذایی فلزات سرب، کادمیوم، مس وروی ناشی از مصرف ماهی سفید (Rutilus frisii kutum) در تالاب بین المللی میانکاله. مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران . 181-171، (111)24.
خراسانی، ن.، حسینی، س.، پور باقر، ه، و حسینی، و.، 1392. اندازه گیری برخی فلزات سنگین در ماهی شوریده Otolithes ruber ، مطالعه موردی بندر ماهشهر. نشریه محیط زیست طبیعی، مجله منابع طبیعی ایران. دوره 66 . شماره2.
شریعتی، ف. و شریعتی، ش.، 1392. فلزات سنگین و متالوتیونین در ماهی سفید  (Rutilus frisii kutum) دریای خزر. شانزدهمین همایش ملی بهداشت محیط ایران- مهر 1392.
فتح الهی دهکردی، ف.،1382،  بررسی عمکرد سیستم تالاب انزلی در کاهش و حذف آلاینده های شهری،صنعتی،کشاورزی-دانشگاه اصفهان-پایان نامه کارشناسی ارشد ،مهندسی محیط زیست. 82 صفحه.
Campbell, K., 2000. Concentrations of heavy metals associated with urban runoff in fish living in storm water treatment ponds. Arch Environ Con Tox, 27(3), 352-356.
Carvalho, M.L., Santiago, S. and Nunes, M. L, 2005. Assessment of the essential element and heavy metal content of edible fish muscle. Analytical and Bioanalytical Chemistry, 382, 426-428
Chen, Y.C. and Chen, M.H., 2001. Heavy metal concentrations in nine species of fishes caught in coastal waters off Ann-Ping, S.W. Taiwan. Journal of Food and Drug Analysis, 9, 107-114.
Evans, Ms., Lockhart, W.l., Doetzel, L., Low, G., Muir, D. and Kidd, K., 2005 .Elevated mercury concentration in fish in lakes in the Mackenzie River basin: The role of physical, chemical and biological factors. Sci Total Environ; pp. 351-352: 479-500.
Humtsoe. N., Davoodi, R., Kulkarni, B.G. and Chavan, B., 2007. Effect of arsenic on the enzymes of the rohu carp, Labeo rohita. The Raffles Bulletin of Zoology, 14, 17-19.
Imanpour Namin, J., Mohammadi, M., Heydari, S. and Monsef Rad, F., 2011. Heavy metals Cu, Zn, Cd and Pb in tissue, liver of Esox lucius and sediment from the Anzali international lagoon- Iran. Caspian Journal Environment Science, 9(1), 1-8.
Javed, M., 2010. Accumulation of heavy metals in fishes: A human health concern. International Journal of Environmental Science. Volume 2, No 2.
Kidwell, J.M., Phillips, L.J. and Birchard, G.F., 1995. Comparative analyses of contaminant levels in bottom feeding and predatory fish using the national contaminant biomonitoring program data. Bull Environ Con Tox, 54(6), 919-923.
Kumar, B. and Mukherjee, P., 2011, Bioaccumulation of heavy metals in muscle tissue of fishes from selected aquaculture ponds in east Kolkata wetlands. Annals of Biological Research, ISSN 0976-1233.
Mendil, D., Uluozlu, O.D., Hasdemir, E., Tuzen, M., Sari, H. and Suicmez, M., 2005. Determination of trace metal levels in seven fish species in lakes in Tokat. Turkey.Food Chemistry, 90, 175-179.
MOOPAM, 1999, Manual of oceanographic observation and poullution analysis methods. ROPME-Kuwait.
Roger, N.R., 1994. Environmental analysis, John Wiley and Sons, New Yourk, USA, 263P.
Sadeghirad, M., 1997. Heavy metal determination infish species of Anzali lagoon. Iran J Fish Sci, 5(4), 1-16 (Persian).
Safiur Rahman, M., Hossain, S. and Narottam, R., 2012Study on heavy metals levels and its risk assessment in some edible fishes from Bangshi River, Savar, Dhaka, Bangladesh. Food Chemistry, 134, 1847–1854.
Sertaj, M., Fatollahi, F. and Filizadeh, Y., 2005. An Investigation of the evolution of distribution and accumulation of heavy metals (Cr, Ni, Cu, Cd, Zn and Pb) in Anzali Wetland’s sediments. Iranian Journal Natural Research. Vol. 58, No. 3.
Tekin-Ozan, S. and Kiv, I., 2005. Comparative study on the accumulation of heavy metals in different organs of tench (Tinca tinca L. 1758) and plerocercoids of its endoparasite Ligula intestinalis. Parasitol Res, 97, 156-159.
Turkmen, A., Turkmen, M., Tepe Y. and Akyurt I, 2005. Heavy metals in three commercially valuable fish species from Iskenderun Bay, Northern East Mediterranean Sea, Turkey. Food chemistry, 91, 167-172.
Voigt, H.R., 2004.Concentrations of mercury (Hg) and cadmium (Cd), and the condition of some coastal Baltic fishes. Environmentalica Fennica, 21, 1-26.
WHO (World Health Organization), 1996. Health criteria and other supporting information. In: Guidelines for Drinking Water Quality, 2nd ed, Geneva. 2,31-388.