سنجش سرانه مصرف آبزیان و ارزیابی موانع و راه کارهای توسعه مصرف در استان مرکزی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

چکیده

   هدف اصلی این تحقیق ، تعیین و تحلیل میزان مصرف آبزیان در مناطق شهری و روستایی استان مرکزی در سال 1390 بود. برای دست یابی به اهداف تحقیق از روش پیمایشی با استفاده از پرسشنامه استفاده شد. پرسشنامه ها با مراجعه حضوری به هریک از نمونه های تحقیق (خانوار های شهری و روستایی) تکمیل گردید. با روش نمونه­گیری چند  مرحله­ای تصادفی تعداد 2525 نفر در نمونه آماری قرار گرفتند. در اولین مرحله به صورت تمام شماری شهرها انتخاب شدند (12 شهر: آشتیان، اراک، تفرش، خمین، محلات، ساوه، شازند، دلیجان، کمیجان، فراهان، خنداب، زرندیه). در دومین مرحله به نسبت حجم خانوارهای شهری و روستایی، فراوانی نمونه مورد نظر در هر شهر تعیین شد. در این تحقیق 1455 نفر در مناطق شهری و 1070 نفر در مناطق روستایی مورد مطالعه قرار گرفتند. برای برآورد متوسط میزان مصرف آبزیان از فرمول استاندارد استفاده گردید. نتایج نشان داد که میانگین سرانه مصرف کل استان 81/5 کیلوگرم، در مناطق شهری70/6 کیلوگرم و در مناطق روستایی 62/4 کیلوگرم در سال بود. از طرفی، گرانی و نبود بازار خرید محلی نزدیک محل کار و سکونت از مهم ترین مشکلات و تنگناهای مصرف به شمار می­رود. همچنین، میزان رضایت از قیمت و تنوع آبزیان موجود در بازار کمتر از حد متوسط بود (2/2 و 62/2 از 5). نتایج آزمون­ رگرسیون نیز نشان داد که پنج متغیر تحصیلات، تعداد اعضای خانوار، قیمت، میزان درآمد و میزان آشنایی با پخت آبزیان بیش از 57 درصد تغییرات میزان مصرف آبزیان را تبیین نموده­اند (57/0R2=). در پایان پیشنهاد شده است که برنامه ریزی برای افزایش سطح اطلاعات و فرهنگ عمومی، تنوع بخشی به روش­ها و برنامه های ترویج و اشاعه مصرف ماهی، گسترش مراکز توزیع و تولید ماهی و کمک به فعالیت تعاونی ها و اتحادیه در عرصه بازاریابی آبزیان و اتخاذ سیاست های حمایتی از جامعه صیادی برای ارتقای سطح رفاه اجتماعی آنها و در نهایت کاهش قیمت آبزیان، مورد توجه برنامه ریزان توسعه مصرف آبزیان و سلامت اجتماعی قرار گیرد.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Measuring of per capita fish consumption and assessing barriers and development strategies for consumption in Markazi Province

نویسندگان [English]

  • Sh. Dadgar
  • H. Salehi
  • S.D. Hajimirrahimi
  • M. Teimoori
چکیده [English]

The main objective of this research was determination and analysis of the fish consumption in the urban and rural areas, Markazi Province. The survey method was used to achieve the research objectives and the main instrument of the research was a researcher made questionnaire. The questionnaires were completed by visiting each of the research samples (Urban and rural households). 2525 number of them was assigned to the sample based on random sampling method. Cities were selected in the first stage by full enumeration (12 Cities: Ashtian, Arak, Tafrish, Khomein, Mohalat, Saveh, Shazand, Delijan, Kemijan, Farahan, Khandab, Zarandieh).  Frequency of the sample in each city is determined in proportion of the size of urban households. In this study 1455 people were studied in the urban areas and 1070people in the rural areas. A standard formula was used to estimate the amount of fish consumption. The results showed that the average of per capita consumption in total province is 5.81 kg, in urban area 6.70 kg and in rural area 4.62 kg/y. On the other hand, inflation and lack of local shopping mall near the workplace and residence are considered as the main problems and obstacles of the consumption level. Also, the satisfaction level of the price and diversity of the available aquatic, was lower than average in the market (2.2 and 2.62from 5). Regression analysis results also showed that five variables including education level, number of household members, price, income level and knowing how to cooking fish, explained more than 57 percent of the change in the consumption of aquatics (R2=0.57). In the end it is proposed that planning for increasing the levels of information and public culture, diversifying the methods and programs of the extension service and promoting of the fish consumption, expansion of fish distribution and production centers and assistance to cooperative activities and unions in the field of aquaculture marketing and adopting supportive policies for fishing community in order to promoting their welfare and ultimately reducing the price aquatic be considered by aquatic consumption and public health planners.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Per capita consumption aquatic
  • Markazi Province
  • urban households
  • rural households