بیماری نکروز عفونی پانکراس (IPN) ، گذشته، حال و آینده

نویسندگان

1 پژوهشکده اکولوژی دریای خزر، موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور ، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ساری، ایران

2 موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سازمان تحقیقات ، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

3 دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان، ایران

4 دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران

10.22092/isfj.2023.130012

چکیده

بیماری نکروز عفونی پانکراس (IPN) یک بیماری ویروسی حاد و با شدت انتقال بسیار بالا در ماهیان است. تاکنون این ویروس در گونه‌های مختلفی از ماهیان شناسایی شده است اما این بیماری در خانواده آزاد ماهیان شدت بیشتری داشته است و یک بیماری سیستمیک حاد با تلفات بالا به‌خصوص در بچه ماهیان نورس ایجاد می‌کند. از این‌رو، به عنوان یک بیماری مهم اقتصادی در صنعت پرورش آزاد ماهیان محسوب می‌‌گردد. عامل ایجاد بیماری نکروز عفونی پانکراس، ویروسی از خانواده Birnaviridae، جنس Aquabirnavirus بدون پوشش با قطر حدود 65 نانومتر است که ژنوم RNA دو رشته‌ای دارد و از نظر سرولوژیک، به دو گروه‌ A و B تقسیم می‌شوند. IPNV یک ویروس بسیار مقاوم است که حساسیت کمی نسبت به خشک شدن و اشعه ماوراء بنفش داشته است و در گستره‌ وسیعی از شوری و دما قادر به زنده ماندن است. راه‌های انتقال متنوعی برای IPNV وجود دارد، ماهیان بالغ پس از بهبودی درتمام طول زندگی ناقل بیماری هستند و می‌توانند ویروس را به صورت عمودی (در تخم‌ها) و افقی (از طریق مدفوع آلوده) منتقل کنند. همچنین این بیماری از طریق آب آلوده، انگل‌‌های خون‌خوار، تجهیزات آلوده و پرندگان ماهی‌‌خوار نیز منتقل می‌شود. باتوجه به این‌که تاکنون واکسن تجاری با اثر بخشی بالا و موثر برای این بیماری ساخته نشده است، آشنایی با ویژگی‌های این بیماری، روش‌های انتقال و گسترش آن، نقش موثری در پیشگیری و کاهش ابتلا و تلفات ناشی از این بیماری دارد و در کاهش خسارات اقتصادی ناشی از این بیماری جهان گستر در عرصه‌‌های آبزی‌پروری کشور مفید و مؤثر است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Infectious Pancreatic Necrosis (IPN), disease past, present and future

نویسندگان [English]

  • N. Alishah 1
  • S.M.J. Zorriezahra 2
  • S.N. Mirhadi 3
  • S.S. Mirnabi 4
  • A. Fahimi 4
مجله علمی شیلات ایران
دوره 32، شماره 3
مرداد و شهریور 1402
صفحه 101-119

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار